انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
مطالعة واکنش هستههای غنی از نوترون با استفاده ازمدل دینامیکی ImQMD
569
577
FA
وحید
زنگانه
گروه فیزیک، دانشکدة علوم، دانشگاه گلستان، گرگان
v.zanganeh@gu.ac.ir
عبدالمجید
ایزدپناه
گروه فیزیک، دانشکدة علوم، دانشگاه گلستان، گرگان
a.izadpanah@gu.ac.ir
ماریا
احمدی
گروه فیزیک، دانشکدة علوم، دانشگاه گلستان، گرگان
10.47176/ijpr.20.4.27311
در این پژوهش با استفاده از مدل دینامیک مولکولی کوانتومی تعمیم یافته (ImQMD) واکنشهای همجوشی هستههای غنی از نوترون مطالعه شده است. ابتدا درستی نتایج به دست آمده با استفاده از مجموعه پارامترهای IQ3a برای توابع برانگیخته همجوشی واکنشهای <sup>16</sup>O+<sup>92</sup>Zr، <sup>40</sup>Ca+<sup>46</sup>Ti و <sup>16</sup>O+<sup>154</sup>Sm تحقیق شد. نتایج به دست آمده بازتولید و سازگاری خوب نتایج با دادههای تجربی را نشان داد. همچنین مقایسهای بین نتایج به دست آمده با نتایج نظری مبتنی بر محاسبات کانال جفت شده انجام شد. سپس تحول زمانی چگالیهای واکنشهای Co<sup>59</sup>+O<sup>16</sup> وZr<sup>96</sup>+ S<sup>32</sup> که در آنها هستههای هدف، هستههای غنی از نوترون هستند، مورد مطالعه قرار گرفت و سطح مقطعهای همجوشی به روش دینامیکی محاسبه شد. دیده شد که سطح مقطعهای همجوشی این واکنشها در انرژیهای نزدیک سد کولنی با استفاده از مدل ImQMD به خوبی بازتولید میشوند.
هستههای غنی از نوترون,مدل دینامیکی ImQMD,مدل کانال جفت شده,سطح مقطع همجوشی,نیروی اسکریم
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1649.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1649_f89ae25db38171f516e5c1e3229b6f50.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
مطالعه خواص اپتیکی لایه نازک زیگزاگ آلومینیوم با استفاده از روش ماتریس انتقال
579
589
FA
مریم
قلی زاده آرشتی
0000-0001-7071-8227
گروه فیزیک، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، تهران، ایران
m.gholizadeh@iausr.ac.ir
مهسا
فخارپور
گروه فیزیک، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد، میبد، ایران
mahsa.fakharpour@yahoo.com
10.47176/ijpr.20.4.5121
در این مقاله، از روش ماتریس انتقال برای حل مسئلة انتشار نور قطبیدۀ خطی به منظور مطالعة گذارهای جذب لایة نازک زیگزاگی آلومینیوم استفاده شده است. نتایج اپتیکی به دست آمده ناشی از تغییرات زوایای سمتی و تابشی و همچنین طول و تعداد بازوهای مختلف نانوساختار نشان میدهد که وقتی زاویة تابش افزایش مییابد، شدت قلۀ جذب نور قطبیدۀ s ثابت باقی میماند، در حالی که شدت قلههای جذب برای نورقطبیدۀ p افزایش مییابد، همچنین مشاهده میشود که تغییرات طیفها به ازای زوایای سمتی مختلف برای نورقطبیدۀ p و s مخالف یکدیگرند. به علاوه، با تغییر تعداد بازوها از دو به سه، سه به چهار و چهار به پنج بازو، قلههای طیف جذب به ترتیب به سمت طول موجهای بلندتر (قرمز)، کوتاهتر (آبی) و بلندتر (قرمز) انتقال مییابند. این رفتار برای نانوساختار با طول بازوهای مختلف نیز مشاهده شد.
نانوساختار زیگزاگی آلومینیم,نور قطبیدۀ خطی,طیف اپتیکی,ماتریس انتقال
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1650.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1650_0bd9db4386564777c3c0cd70da3eaf31.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
نشر واگردونی رو به بالای مرئی نانوذرات فلوراید استرانسیوم آلاییده با Yb3+و Tm3+ پایدارسازی شده با سیترات
591
597
FA
مریم السادات
قرشی
پژوهشکدة علوم و فناوری نانو، دانشگاه صنعتی شریف، تهران
maryam.ghorashi@gmail.com
حمیدرضا
مداح حسینی
دانشکدة مهندسی مواد، دانشگاه صنعتی شریف، تهران
madaah@sharif.edu
عزالدین
مهاجرانی
پژوهشکدة لیزر و پلاسما، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
ezeddinmohajerani@gmail.com
10.47176/ijpr.20.4.37861
نانوذرات SrF<sub>2</sub> آلاییده با Yb<sup>3</sup>+ و Tm<sup>3</sup>+ از طریق تکنیک گرمایی ساده سنتز شدند. یونهای سیترات به عنوان عامل پوشانندة سطح به محلول واکنش اضافه شدند. نانوذرات واگردونی رو بالای به دست آمده به وسیلة میکروسکوپ الکترونی روبشی (FESEM)، طیف سنجی پراش الکترونی پرتو x (EDS)، پراش پرتو x (XRD)، پراش نور پویا (DLS)، پتانسیل زتا، طیف سنجی تبدیل فوریۀ فروسرخ (FT-IR) و نورتابی با استفاده از لیزر nm980 شناسایی شدند. بر اساس نتایج به دست آمده یونهای خاکی نادر (Na<sup>+</sup>) که کاتیونهای نمک سیترات هستند میتوانند به عنوان جبران کنندۀ بار وارد شبکۀ میزبان شوند. نشر واگردونی رو به بالا در مناطق مرئی و فروسرخ با تابش لیزر nm 980 مشاهده شد. نانوذرات با توزیع اندزة باریک و ریخت شناسی کروی یکنواخت به طور مستقیم در آب قابل پخش هستند و سوسپانسیون کاملاً شفافی را تشکیل میدهند. اندازۀ ذراتnm 10±1 است. نفوذ بالای طول موج نور تهییجی فروسرخ به بافت، این نانوذرات را برای هدفگیری تومورها در بافتهای عمیق به منظور تصویربرداری زیستی و درمان فتودینامیک مناسب میکند.
نانوذرات واگردونی رو به بالا,فلوراید استرانسیوم,آلایندههای Yb و Tm,سنتز گرمایی,خواص نوری
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1651.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1651_da7e2fa105954ae9fe6032da9eeba155.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
ارزیابی عدم قطعیت دز جذبی پروستات در اثر تورم بافت و تغییر مکان چشمههای پرتوزا در براکیتراپی با روش مونتکارلو
599
613
FA
زهرا
آقائی
دانشکدة فیزیک، دانشگاه صنعتی اصفهان
zahraaghayi021@gmail.com
علیرضا
کریمیان
0000-0003-2543-4772
گروه مهندسی پزشکی، دانشکده مهندسی، دانشگاه اصفهان
karimian@eng.ui.ac.ir
محمدحسن
علامتساز
دانشکدة فیزیک، دانشگاه صنعتی اصفهان
alamatsa@cc.iut.ac.ir
10.47176/ijpr.20.4.41043
براکیتراپی، نوعی درمان سرطان است که منبع پرتوزا در داخل بافت سرطانی بیمار و یا در نزدیکی آن کاشته میشود. هدف از این تحقیق، محاسبة عدم قطعیت دز جذبی بافت پروستات در براکیتراپی، ناشی از تورم در پروستات، جابهجایی چشمههای کاشته شده و نیز بررسی اثر هر دو عامل، پس از کاشت چشمههای پرتوزا در آن است. در این تحقیق از کد MCNPX 2.6، پروتکل TG-43U1 و فانتوم بدن ORNL برای شبیهسازی براکیتراپی پروستات توسط چشمههای ید-125 استفادهشد. در مطالعة اول با تعداد 84 چشمه ید، مقدار دز جذبی پرتو در پروستاتی به حجم cm<sup>3</sup> 01/38 برای دو نوع چشمه دانهای خطی و نقطهای به ترتیب Gy 59/110 و Gy 57/110 به دست آمد. با درنظرگرفتن تورم 50 % در پروستات پس از کاشت چشمهها، دز جذبی بیش از 17% کاهش یافت. در شبیهسازی دوم با تعداد 76 چشمه ید، تورم 12 % و جابهجایی چشمهها پس از کاشت در سه جهت (به اندازة mm 8/1 چپ – راست،mm 1/2 جلو – عقب وmm 4/3 بالا – پایین) دز دریافتی بافت سرطانی حدود 21 %، کاهش یافت. این تحقیق نشان داد، نتایج شبیهسازی چشمههای دانهای خطی و نقطهای براکیتراپی بسیار به هم نزدیک است. لذا در مطالعات شبیهسازی میتوان از چشمة نقطهای به جای چشمة دانهای خطی استفاده کرد که پیچیدگی محاسبات را کاهش میدهد، همچنین مطالعة حاضر نشان داد تأثیر تورم پروستات و جابهجایی چشمههای براکیتراپی در مقدار دز جذبی بافت تحت درمان قابل توجه است و بر روند درمان تأثیر دارد.
سرطان پروستات,براکیتراپی,عدم قطعیت دز جذبی,روش مونتکارلو
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1652.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1652_dfeb7fc032bcb76a1f87cb172b0984fa.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
بررسی عوامل مؤثر بر بازده تولید هماهنگ دوم از باریکة گوسی لیزر پیوستۀ 1064 نانومتر کانونی شده داخل کریستالهای غیر خطی متناوباً قطبیده
615
625
FA
حمید
امرالهی
پژوهشکدة لیزر و پلاسما، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
hamid.amrollah@gmail.com
آتوسا سادات
عربانیان
پژوهشکدة لیزر و پلاسما، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
a_arabanian@sbu.ac.ir
10.47176/ijpr.20.4.37381
در این پژوهش، معادلات انتشار غیر خطی امواج پایه و هماهنگ دوم جفت شده با معادله گرما، برای باریگه گوسی کانونی شده داخل دو کریستال شبه تطبیق فازی متناوبا قطبیده MgO:PPLN و MgO:PPLT حل می شوند تا مکان و شعاع کانونی بهینه باریکه لیزر پیوسته با طول موج 1064 نانومتر و با پروفایل گوسی تعیین و نیز پارامتر عدم تطبیق فازی بهینه به ازای شعاع های کانونی مختلف محاسبه و وابستگی بازده هماهنگ دوم به این پارامترها نشان داده می شود. همچنین اثرات توزیع حرارتی داخل کریستال بر روی بازده تولید هماهنگ دوم بررسی و نشان داده می شود که چطور توزیع حرارتی منجر به کاهش بازده هماهنگ دوم می شود و بر این اساس طول بهینه کریستال به ازای توانهای فرودی مختلف بررسی و نشان داده می شود که به ازای توانهای فرودی بالاتر، باید طول کریستال کمتر انتخاب شود. در نهایت مقایسه ای بین بازده هماهنگ دوم در دو کریستال متناوبا قطبیده MgO:PPLN و MgO:PPLT با در نظر گرفتن توزیع حرارتی، به ازای توانهای فرودی مختلف انجام و نشان داده می شود که به ازای توان های فرودی پایینتر/ بالاتر از 21 وات، کریستال MgO:PPLN / MgO:PPLT برای تولید هماهنگ دوم، پربازده تر و مناسب تر می باشد.
تولید هماهنگ دوم,شبه تطبیق فازی,توزیع حرارتی,کریستال متناوباً قطبیده,عدم تطبیق فازی
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1653.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1653_2d10cee4b7ba5b6ac1a32dbc51826250.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
جفتشدگی غیرخطی دو نانوسیم پلاسمونیکی جفتشده با حضور اثر کر و جذب دوفوتونی در مد های TM00 و TM10
627
635
FA
امین
قادی
https://orcid.org/00
گروه فیزیک اتمی و مولکولی، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه مازندران
a.ghadi@umz.ac.ir
فروزان
حبیبی
گروه فیزیک اتمی و مولکولی، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه مازندران
fruzan.habibi@gmail.com
سعید
میرزانژاد
گروه فیزیک اتمی و مولکولی، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه مازندران
saeed@umz.ac.ir
10.47176/ijpr.20.4.71084
برهمکنش غیر خطی نانوسیمهای پلاسمونیکی از موضوعات مهم در مدارات مجتمع اپتیکی است. در این مقاله به بررسی اثرات جفتشدگی غیرخطی برای دو مد TM<sub>00</sub> و TM<sub>10</sub> در دامنههای مختلف بر روی دو نانوسیم پلاسمونیکی از جنس نقره در حضور اثر کر و حالتی دیگر که محیط علاوه بر اثر کر اثر جذب دوفوتونی نیز دارد، میپردازیم. نتایج نشان میدهد که اثرات غیرخطی با حضور اثر جذب دوفوتونی در دامنههای ورودی خیلی پایین تری نسبت به اثر کر ظاهر میشود. اثر کر در شدتهای بسیار بالاتری نسبت به اثر جذب دوفوتونی رخ میدهد و اثرات اپتیکی غیرخطی موجب کاهش جابهجایی موج پلاسمونیکی بین دو موجبر نانوسیم میشود. مقادیر طول جفتشدگی (L<sub>c</sub>)- که این طول کمترین مسافتی است که طی آن در محیط جابهجایی موج بین دو نانوسیم صد در صد است- در مد TM<sub>00</sub> کمتر از مد TM<sub>10</sub> است. همچنین نتایح نشان میدهد که افزایش شدت در یک طول جفتشدگی به ازای دامنة میدانهای اولیه مختلف منجر به افزایش راندمان جفتشدگی میشود.
اثر جذب دو فوتونی,اثر کر,نانوسیم,جفتشدگی غیر خطی
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1654.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1654_f57a749d088e43733f58707841973859.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
تغییر شکل چهارقطبی موثر زنجیره ایزوتوپی (128-160)Nd
637
647
FA
عسگر
حسین نژاد
0000-0002-3977-3962
دانشکدة فیزیک، دانشگاه تبریز، تبریز
a.hosseinnezhad@tabrizu.ac.ir
امیر
جلیلی مجارشین
دانشکدة فیزیک، دانشگاه لیائونینگ نرمال، دالیان، چین
jalili@tabrizu.ac.ir
هادی
صبری
دانشکدة فیزیک، دانشگاه تبریز، تبریز
h-sabri@tabrizu.ac.ir
پان
فنگ
دانشکدة فیزیک، دانشگاه لیائونینگ نرمال، دالیان، چین
daipan@dlut.edu.cn
10.47176/ijpr.20.4.51061
هدف مقاله محاسبة میزان تغییر شکل چهار قطبی مؤثر ترازهای مختلف در زنجیرة ایزوتوپی Nd در قالب مدل برهمکنش بوزونی است. به این منظور با برچسب زنی حالات انتخابی در قالب حد دینامیکی (5)U، مقدار چشمداشتی عملگر اندرکنش چهار قطبی محاسبه و میزان ثابت شکل چهار قطبی و تغییر شکل مؤثر چهار قطبی ترازها به دست آمده و در مقایسه با مقادیر تجربی متناظر، میزان بار مؤثر بوزون برای هر ایزوتوپ تعیین شد. نتایج حاصل، وجود همپوشانی در مقادیر تغییر شکلهای چهار قطبی مؤثر ترازهای و را در این زنجیرة ایزوتوپی نمایش میدهد. همچنین رابطة معینی بین مقادیر تغییر شکل چهار قطبی و بار مؤثر بوزون و فاصلۀ ترازها مشاهده میشود. وجود این وابستگی برای زنجیرة ایزوتوپی نئودیمیم و همپوشانی کمیتها را میتوان به عنوان نشانههایی از پدیدة همزیستی شکلی در ایزوتوپهای Nd<sup>146</sup> ، Nd<sup>142</sup> و Nd<sup>140</sup> گزارش داد.
گذار فازی- شکلی کوانتومی,تغییر شکل چهار قطبی الکتریکی,همزیستی شکل,مدل برهمکنش بوزونی
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1655.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1655_d3096258adcd6ca6cce3e8b32e225a01.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
روش جدید در ساخت نانومیلههای اکسید سرب و کاربرد آن در حفاظت از پرتوهای یونساز
649
655
FA
سپیده
یزدانی دارکی
بخش فیزیک هستهای، دانشکدة فیزیک، دانشگاه یزد
sep.yazdani@yahoo.com
محمد
اسلامی کلانتری
بخش فیزیک هستهای، دانشکدة فیزیک، دانشگاه یزد
m.eslamikalantari@gmail.com
حکیمه
زارع
بخش حالت جامد، دانشکدة فیزیک، دانشگاه یزد
hakimeh_146@yahoo.com
10.47176/ijpr.20.4.38211
ساخت نانومیلة اکسید سرب به وسیلة پیشمادههای استات سرب تری هیدرید و سدیم هیدروکسید بدون سورفکتانت در محیط آبی در دمای اتاق انجام شد. برای تحلیل نمونه از دستگاههای میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، پراش پرتو ایکس (XRD)، طیفسنج پراش انرژی پرتوی ایکس (EDX)، طیفسنج تبدیل فوریۀ فروقرمز (FTIR)، طیفسنج نوری فرابنفش_ مرئی (UV-Vis) و طیفسنج فوتولومینسانس (PL) استفاده شد. قطر میانگین نانومیلهها حدود nm 40، میانگین طولی μm 6 و اندازة بلورکها حدود nm 57 بهدست آمد. نانومیلههای اکسید سرب تضعیفکنندة خوبی برای پرتوهای گاما و بتا هستند و میتوانند در ساخت یک محافظ خوب در برابر پرتوهای یونساز به کار روند. برتری مهم دیگر این پژوهش، ساخت نانومیلههای اکسید سرب به روش بسیار ساده و مقرون به صرفه است.
اکسید سرب,نانومیله,نانومواد,ساخت شیمیایی,حفاظ تابشی
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1656.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1656_aa1a52e433a3f8655d533111434dca45.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
مطالعة شتابدهی میدان دنبالة پالس لیزر با استفاده از کد ماکسول- ولاسف نسبیتی
657
665
FA
محمد
قربانعلیلو
دانشکدة فیزیک، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
m_alilu@sbu.ac.ir
سیده نرگس
رضوی نیا
دانشکدة فیزیک، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
n_razavinia@sbu.ac.ir
10.47176/ijpr.20.4.31754
در این مقاله با استفاده از حل عددی معادلات ماکسول- ولاسف نسبیتی به روش نیمهلاگرانژی، شتابدهی الکترون با استفاده از میدان دنبالة لیزر را بررسی کردهایم. با بررسی میدانهای الکتریکی و تغییرات چگالی ایجاد شده در اثر انتشار پالس لیزر قوی نسبیتی در پلاسمای کمچگال و نیز انرژی جنبشی متوسط الکترونها، برای پالسهای لیزر با طولهای متفاوت طول بهینة پالس لیزر جهت ایجاد میدانهای شتابدهی قوی را به دست آوردهایم.<br />
ماکسول- ولاسف,روش نیمه لاگرانژی,شتابدهی,میدان دنبالة لیزر,طول بهینه
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1657.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1657_a00e8073c2020d617e094628c2c3a15d.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
بکارگیری پتانسیل باقیمانده سطحی دلتا در واپاشی بتا مثبت هسته Sc 40
667
679
FA
عارف
یاراحمدی
گروه فیزیک، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان
وحید
دهقانی
گروه فیزیک، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان
vdehghani@phys.usb.ac.ir
سید علیرضا
علوی
گروه فیزیک، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان
s.a.alavi@phys.usb.ac.ir
10.47176/ijpr.20.4.19642
در این مقاله واپاشی بتای مثبت هستۀ مورد مطالعه قرار گرفته است. با به کارگیری توابع موج پتانسیل هماهنگ ساده کروی به محاسبة ویژه توابع و ویژه مقادیر انرژی پتانسیل وودز- سکسون (WS) در حضور جملۀ اسپین- مدار و کولنی به عنوان پتانسیل میدان میانگین در هستههای درگیر پرداختهایم. از پتانسیل سطحی دلتا (SDI) به عنوان پتانسیل باقیمانده بین نوکلئونهای والانس در چارچوب تقریب تام- دانکوف (TDA) برای هستۀ و تقریب حفره- ذره تام- دانکوف (phTDA) برای هستۀ ، استفاده شده است تا توابع موج واقعیتر هستهها به دست آید. ضرایب پتانسیل باقیمانده جهت همخوانی نتایج با مقادیر تجربی برازش شدهاند. با به کارگیری تئوری واپاشی بتا، نیمه عمر و احتمال گذار واپاشی بتای مثبت هسته محاسبه شد. نتایج همخوانی نسبی با دادههای تجربی نشان میدهد.
واپاشی بتازا,پتانسیل وودز- سکسون,تقریب تام- دانکوف,پتانسیل سطحی دلتا,پتانسیل باقیمانده
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1658.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1658_05849fd2ba5eff25d4d02c2e61cb1aff.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
تولید مدهای جدید در فرایند عبور امواج از میان دو موجبر نیمه کراندار با دیوارة فلزی استوانهای با حضور یک میلة پلاسمایی اتلافی در یکی از آنها
681
691
FA
سمانه
نجاری
دانشکدة فیزیک، دانشگاه کاشان، کاشان
بهرام
جزی
دانشکدة فیزیک، دانشگاه کاشان، کاشان
jaziada@kashanu.ac.ir
10.47176/ijpr.20.4.15883
در این مقاله، تولید مدهای جدید در مسئلة انتقال امواج الکترومغناطیسی از یک موجبر استوانهای نیمه کراندار با دیوارة فلزی به یک ستون پلاسمایی نیمه کراندار مورد بررسی قرار میگیرد. موج الکترومغناطیس با مد متقارن TM<sub>0j</sub> از یک موجبر دیالکتریک نیمه کراندار استوانهای به یک ستون پلاسما فرستاده میشود. ستون پلاسما روی محور موجبر دیالکتریک نیمه کراندار دیگری قرار دارد. دو موجبر دیالکتریک در z=0 به هم متصل شدهاند. موج فرودی در مرز مشترک دو موجبر بازتاب و عبور میکند. امواج عبوری و انعکاسی به صورت بسطی از مدهای جدید فرض شده که با استفاده از شرایط مرزی مناسب، ضرایب عبور و انعکاس در هرکدام از مدهای جدید محاسبه میشود. محاسبات نشان میدهند که ضرایب بازتاب و عبور امواج انعکاسی و عبوری تابعی از بسامد برخورد پلاسما هستند. همچنین، به دلیل مختلط بودن ضرایب بازتاب و عبور امواج، به اختلاف فاز بین امواج عبوری و انعکاسی نسبت به موج فرودی اشاره میشود. نمودارهای اندازة ضرایب عبور و انعکاس و همچنین اختلاف فاز امواج عبوری و انعکاسی نسبت به موج فرودی برحسب بسامد برخورد پلاسما مورد بحث و بررسی قرار میگیرند.
پلاسمای برخوردی,امواج پلاسما,ضرایب عبور و انعکاس,مد متقارن
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1659.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1659_82e378b9c87c167fdae3a4fa605814ed.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
مطالعة سرعت ذرات اسپیندار در اطراف سیاهچالههای چرخان
693
698
FA
جعفر
خداقلی زاده
گروه فیزیک، دانشگاه فرهنگیان، تهران
j.gholizadeh@cfu.ac.ir
علی
واحدی
دانشکدة فیزیک، دانشگاه خوارزمی، تهران
vahedi@ipm.ir
10.47176/ijpr.20.4.37971
سرعت چرخش ذرات در اطراف یک سیاهچالۀ چرخان در یک چارچوب موضعی غیر چرخشی رفتاری غیریکنواخت دارد که به اثر آشنباخ معروف است و به مقدار تکانۀ زاویهای سیاهچالهها وابسته است. با استفاده از ژئودزیک به دست آمده از معادلة میدان ماتیسون-پاپاپترو- دیکسون برای ذرات اسپیندار، حرکت این ذرات با تقریب خطی مورد مطالعه قرار گرفته و در مورد تأثیر انتخاب اسپین ذره در مشاهدة این اثر صحبت خواهیم کرد.
ذرات اسپیندار,اثر آشنباخ و فیزیک سیاهچالهها
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1660.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1660_6038f839b5fc443daba6412a0d4ff5c2.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
مقایسة تکنیکهای میکروسکوپی تولید هماهنگ دوم حساس به قطبش برای مطالعة بافتهای زیستی
699
709
FA
مهدی
علی زاده
گروه فیزیک، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه کردستان، سنندج
alizadehmehdi65@gmail.com
مسعود
قطبی
0000-0002-4134-7188
گروه فیزیک، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه کردستان، سنندج
m.ghotbi@uok.ac.ir
10.47176/ijpr.20.4.61079
اخیراً تکنیک میکروسکوپی تولید هماهنگ دوم حساس به قطبش (pSHG) به دلیل داشتن مزایایی همچون تفکیکپذیری ذاتی بالا، ایجاد تباین ذاتی، عدم آسیب رسانی به نمونه و قابلیت عکسبرداری از عمقهای زیاد در نمونه به ابزار توانمندی برای مطالعه و بررسی ساختارهای زیستی فاقد مرکز تقارن تبدیل شده است. یکی از معایب تکنیک pSHG این است که فرایند عکسبرداری در آن، برای مطالعة بافتهای زنده و یا بررسی دینامیک بافت به اندازة کافی سریع نیست و این موضوع امکان مطالعة بافتهای زنده را با محدودیتهایی مواجه میکند. خوشبختانه اخیراً تکنیک میکروسکوپی تولید هماهنگ دوم حساس به قطبش تک اسکن (SS-pSHG) به عنوان جایگزین سریعی برای تکنیک pSHG معرفی شده است. در این مقاله نتایج حاصل از تکنیکهای میکروسکوپی pSHG و SS-pSHG در راستای عبوری روی نمونههای استخراج شدة نشاسته، قرنیة انسان و زردپی حیوان به صورت پیکسل به پیکسل با هم مقایسه شدهاند. با وجود این که نمونههای استفاده شده در این پژوهش زنده نیستند، همخوانی نتایج نویدبخش پتانسیل بالای تکنیکهای تولید هماهنگ دوم حساس به قطبش برای مطالعة نمونههای زیستی بدون آسیب رسانی به آنها است، که این امر به ویژه در حالتی که نمونههای مورد مطالعه موجودات زنده باشند، اهمیت بالایی دارد.
بافت,تصویر برداری زیستی و پزشکی,تولید هماهنگ دوم,قطبش,میکروسکوپی غیر خطی
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1661.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1661_329f2743a8d28433186f5c31aa915ca1.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
شبیهسازی امکان آشکارسازی پرتوهای گامای گسیل شده از سحابی خرچنگ توسط آرایة البرز-1
711
716
FA
یوسف
پزشکیان
0000-0001-5932-8551
1. گروه فیزیک، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز
2. رصدخانة البرز، دانشگاه صنعتی شریف، تهران
pezeshkian@sut.ac.ir
امیر
لاله طاهری
گروه فیزیک، دانشگاه زنجان، زنجان
alt.physics@gmail.com
10.47176/ijpr.20.4.71099
سحابی خرچنگ با توجه به فعال بودن در ناحیة پرتوهای گامای پرانرژی، به عنوان یک چشمة استاندارد برای مدرج کردنِ رصدخانهها و تلسکوپهای مختلف پرتوهای گاما به کار میرود. با توجه به این که انرژی پرتوهای گامای گسیل شده از سحابی خرچنگ تا مقادیر بالاتر از TeV 100 گزارش شده است، امکان آشکارسازی پرتوهای گامای گسیلی از این سحابی توسط آرایة مناسبی از آشکارسازهای زمینی وجود دارد. آرایة البرز-1 برای آشکارسازی پرتوهای کیهانی در ناحیة اطراف زانوی طیف پرتوها طراحی شده است. در این مقاله با شبیهسازی پرتوهای گاما با توجه به چیدمان و موقعیت جغرافیایی آرایة البرز-1، نشان میدهیم که آشکارسازی پرتوهای گامای سحابی خرچنگ در بازة زمانی معقول چند سال منتفی است. شبیهسازی حاضر نشان میدهد دادهگیری متوالی به مدت 2 سال نرخ متوسط ثبت رخداد کمی بیشتر از 1 ذره خواهد شد، که تفکیک آن از پسزمینة پرتوهای کیهانی بسیار مشکل است. در نهایت پیشنهادهایی برای راهاندازی آرایهای با قابلیت آشکارسازی پرتو گامای سحابی خرچنگ ارائه شده است.<br />
پرتوهای کیهانی,سحابی خرچنگ,رصدخانة البرز,نجوم پرتو گاما
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1662.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1662_a2b6caa70b1591231db91c9af999a0df.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
بررسی دستگاه های چند کوارکی
717
725
FA
فریبا
عبدی
گروه فیزیک، دانشگاه رازی، کرمانشاه
fariba14abdi@gmail.com
غلامرضا
برون
0000-0002-2517-247x
گروه فیزیک، دانشگاه رازی، کرمانشاه
boroun@razi.ac.ir
10.47176/ijpr.20.4.41048
در این مقاله به بررسی سیستم های تترا و پنتا کوارکی می پردازیم. سیستم پنتا کوارک را به صورت یک سیستم مزون-باریون و تترا کوارکی را به صورت سیستم دو کوارک-آنتی دو کوارک معرفی می کنیم. یک سیستم دو کوارکی از دو کوارک تشکیل شده است. پتانسیل برهم کنشی بین این ذرات به صورت ترکیبی از دو پتانسیل بار رنگ و پتانسیل نگهدارنده به صورت جمله های نوسانی و خطی در نظر گرفته می شوند. معادله شرودینگر را با در نظر گرفتن اثرات اسپین-اسپین، ایزواسپین-ایزواسپین، اسپین-ایزواسپین حل نموده و سپس جرم دو کوارک و تتراکوارک های سنگین که دارای کوارک های افسون و ته هستند را به دست می آوریم. این محاسبات با استفاده از تصویر دو کوارک – پاد دو کوارک در چارچوب مدل کوارکی غیر نسبیتی محاسبه می شوند. در ادامه جرم سیستم های پنتاکوارکی را نیز به همین روش محاسبه می کنیم.
معادلة شرودینگر,دی کوارک,تتراکوارک,پنتاکوارک
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1663.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1663_c9185a63b0e4c3d0782093341ad54af3.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
تورم کیهانی میانی و لگاریتمی گرم با ضریب اتلاف ثابت در گرانش کوانتومی حلقهای
727
735
FA
آروین
روانپاک
گروه فیزیک، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان، رفسنجان
arvinravanpak@gmail.com
محمدرضا
ستاره
گروه علوم، پردیس بیجار، دانشگاه کردستان، بیجار
rezakord@ipm.ir
10.47176/ijpr.20.4.37311
مدل تورمی گرم در قالب مدل کیهانشناسی کوانتومی حلقهای مورد بررسی قرار میگیرد. بدین منظور دو حالت تورم میانی و تورم لگاریتمی را درنظر میگیریم. در هر دو حالت، با فرض ضریب اتلاف ثابت، مدل مدنظر را هم در ناحیة اتلاف ضعیف و هم در ناحیة اتلاف قوی مطالعه میکنیم. در هر یک از این موارد، پارامترهای مختلفی از جمله تابع پتانسیل میدان نردهای تورمی و پارامترهای کند غلتش را به دست میآوریم. نظریة اختلال و یافتن روابط میان پارامترهای اختلالی نیز مورد مطالعه قرار میگیرد.
تورم گرم,میانی,لگاریتمی,کیهانشناسی کوانتومی حلقهای,اختلال
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1664.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1664_3f68eee38e4966a7b7555f8d2e971406.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
قرصهای برافزایشی نازک اطراف کرمچالۀ پلیتروپیک چندگانه
737
746
FA
ملیحه
حیدری فرد
گروه فیزیک دانشگاه قم، قم
heydarifard@qom.ac.ir
فاطمه
اقبال پور
گروه فیزیک دانشگاه قم، قم
f.eghbalpoor@gmail.com
10.47176/ijpr.20.4.71085
در این مقاله خواص فیزیکی قرصهای برافزایشی نازک را در فضا- زمان ایستا و متقارن کروی کرمچالۀ پلیتروپیک چندگانه مطالعه میکنیم. با استفاده از مدل نویکو- تورن، شار انرژی تابشی، توزیع دمای سطح قرص، شعاع داخلیترین مدار دایرهای پایدار و بازده تابشی قرص را به دست میآوریم. نتایج را با کرمچالۀ عبور پذیر موریس- تورن (کرمچالۀ (TWH و حل شوارتس شیلد مقایسه میکنیم. این مقایسه نشان میدهد که قرصهای نازک در هندسۀ کرمچالۀ پلیتروپیک چندگانه نسبت به کرمچالۀ TWH و هندسۀ شوارتس شیلد با همان جرم هندسی، داغ تر، درخشندهتر و پربازدهترند.
برافزایش و قرص های برافزایشی,کرمچاله,فیزیک سیاهچاله
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1665.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1665_4b623a26b550e9a1ec6c998dc799212f.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
طراحی مفهومی، ساخت و بررسی آنتن پلاسمایی دو قطبی با قابلیت تغییر بسامدی در باند VHF
747
758
FA
مهدی
امیری
گروه فیزیک، دانشکدة علوم، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
amirimehdi5@uma.ac.ir
ناصر
سپهری جوان
گروه فیزیک، دانشکدة علوم، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
nsj108119@yahoo.com
10.47176/ijpr.20.4.27821
در این مقاله به شبیهسازی و ساخت آنتن پلاسمایی دو قطبی که بسامد آن در ناحیة VHF قابل تغییر است میپردازیم. محیط رسانای آنتن، پلاسمای ناشی از تخلیة الکتریکی مستقیم در یک لولة شیشهای است. برای تحریک آنتن از یک جفت کنندة استوانهای از جنس آلومینوم واقع در مرکز لوله پلاسما استفاده میشود.، با تغییر میزان فشار گاز، امپدانس ورودی مدار و نیز اختلاف پتانسیل دو سر محیط پلاسما، میتوان ناحیة کاری آنتن را در محدودة بسامدی چند صد مگا هرتز تغییر داد. شبیهسازی و محاسبات عددی برای آنتنی به طول 76 سانتیمتر و شعاع 2 سانتیمتر که تحت تأثیر اختلاف پتانسیل 15 کیلوولت در فشار 8/0 بار بود انجام گرفت. در فشار ثابت به وسیلة مقاومتهایی که به صورت موازی با آنتن در مدار قرار میگیرند، امپدانس مدار تخلیه تغییر داده شده و به نوعی چگالی پلاسما تنظیم میشود. برای بسامد پلاسمای و با استفاده از روابط نیمه تجربی، شبیهسازی نشان دهندة تشدید به ترتیب در دو ناحیۀ و است که اندازهگیریهای تجربی با توافق خوب نشان دهندة تشدید در دو ناحیة و است. همچنین برای مقایسه، شبیهسازی برای یک آنتن فلزی با هندسه مشابه صورت گرفته است که ناحیة کاری آن در بسامد مشاهده شد.
آنتن پلاسمایی,پلاسما,بسامد پلاسمایی,آنتن دو قطبی,شبیهسازی آنتن پلاسمایی,CST
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1666.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1666_a246f18b40ab255d0f5c337fa7b2bd6d.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
مقایسة ویژگیهای مکانیکی، نوری و انتقال الکترونی دو فاز همسانگرد و ناهمسانگرد بوروفسفین
759
771
FA
منصوره
پشنگ پور
0000-0002-7827-359X
گروه فیزیک، دانشکدة علوم پایه، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران
poor@iiau.ac.ir
10.47176/ijpr.20.4.11149
در این پژوهش، ویژگیهای مکانیکی، نوری و انتقال الکترونی دو فاز از بوروفسفین گرافینگونه با استفاده از نظریة تابعی چگالی بررسی و مقایسه میشود. بوروفسفین گرافینگونه، ساختاری لانه زنبوری با نسبتهای مساوی از اتمهای بور و فسفر است که در دو فاز همسانگرد و ناهمسانگرد معرفی شده است. به این منظور ساختار نواری، چگالی جزیی حالات الکترونی، مدولهای یانگ، نسبتهای پواسون، تابع دیالکتریک و مشخصههای جریان- ولتاژ محاسبه و مقایسه میشوند. نتایج نشان میدهد که فاز ناهمسانگرد بوروفسفین گرافینگونه، یک شبهفلز و فاز همسانگرد آن، یک نیمه رسانا با گاف انرژی مستقیم 9/0 الکترون ولت است. همچنین مدول یانگ برای هر دو فاز در راستای زیگزاگ و آرمچیر بلور بیشترین و نسبت پواسون در این دو راستا، کمترین مقادیر را دارند. ویژگیهای نوری این دو ساختار شامل طیف اتلاف انرژی، ضریب شکست، ضریب خاموشی، رسانندگی نوری و ضریب بازتابش برای میدانهای الکتریکی موازی و عمود بر سطح دو نانولایة مورد مطالعه با تقریب فاز تصادفی از قسمتهای حقیقی و موهومی تابع دیالکتریک به دست میآیند. انرژی پلاسمونها برای فاز ناهمسانگرد 24/2 و 88/8 الکترون ولت در راستای آرمچیر و 01/9 الکترون ولت در راستای زیگزاگ و برای فاز همسانگرد، 38/3 و 12/9 الکترون ولت در هر دو راستا به دست آمدهاست. هر دو فاز در مقابل نور مرئی قطبیده در راستای عمود بر بلور، شفاف بوده و میزان بازتاب و جذب آنها صفر است. با توجه به عبور/ جذب/ بازتابش گزینشی موج الکترومغناطیسی در دو بلور مورد مطالعه، این ماده به عنوان گزینهای مناسب در ساخت ادوات نانوالکترونیک نوری پیشنهاد میشود. در ویژگیهای انتقال الکترونی فاز همسانگرد، رفتار اهمی و همسانگردی در مشخصه جریان- ولتاژ پس از ولتاژ سوییدة آستانه 9/0 ولت مشاهده میشود. با توجه به سرعت فرمی بالای حاملهای بار در فاز ناهمسانگرد بوروفسفین ( )، این ماده قابلیت استفاده در ادوات نانوالکترونیکی را خواهد داشت.
بوروفسفین گرافینگونه,نظریة تابعی چگالی,مدول یانگ,تابع دیالکتریک,انتقال الکترونی
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1667.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1667_ab7ae9eefe3d2c8dbbbd88e675a1acbf.pdf
انجمن فیزیک ایران
ناشر:
دانشگاه صنعتی اصفهان
مجلۀ پژوهش فیزیک ایران
1682-6957
2345-3664
20
4
2021
02
19
بررسی دینامیک الکترون نسبیتی در کانال یونی در حضور ویگلر پیچشی و میدان مغناطیسی مایل خارجی
773
778
FA
آمنه
کارگریان
پژوهشکدة پلاسما و گداخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، تهران، ایران
a_kargarian@yahoo.com
10.47176/ijpr.20.4.1072
در این مقاله شتاب الکترون و دینامیک نسبیتی آن در یک کانال یونی ایجاد شده حین عبور پالس لیزر در پلاسما، تحت تأثیر میدانهای مغناطیسی ویگلر پیچشی و مایل خارجی، پتانسیل بار فضایی یون و موج پلاسمایی به صورت تحلیلی و عددی مورد بررسی قرار گرفته است. معادلات حاکم بر دینامیک الکترون نسبیتی، معادلات نیروی لورنتس سه بعدی هستند. برای تحلیل عددی معادلات به دست آمده، از یک کد تک ذره نسبیتی سه بعدی و روش رانگ کوتای مرتبه چهارم استفاده شده است. نتایج عددی نشان میدهند دینامیک الکترون نسبیتی در کانال یونی و بهرة انرژی آن به طور قابل توجهی تحت تأثیر میدان مغناطیسی مایل خارجی، ویگلر پیچشی و همچنین بار فضایی یون قرار میگیرند. نتایج به دست آمده در این مقاله میتواند در طراحی شتابدهندههای پلاسمایی با ابعاد کوچک بسیار حائز اهمیت باشند.
دینامیک نسبیتی,کانال یونی مغناطیده,ویگلر پیچشی,میدان مغناطیسی مایل خارجی
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1668.html
https://ijpr.iut.ac.ir/article_1668_111e1e8f98980d0cdc03d4899daa7375.pdf