TY - JOUR ID - 1594 TI - بررسی خواص نقیصه‌های نقطه‌ای در ساختار زیرکونیوم خالص و آلیاژ Zr- 1%Nb با استفاده از نظریة تابعی چگالی و شبیه‌سازی اتمی JO - مجلۀ پژوهش فیزیک ایران JA - IJPR LA - fa SN - 1682-6957 AU - پیامی شبستر, محمود AU - باسعادت, محمد رضا AD - پژوهشکدة فیزیک و شتابگرها، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران، تهران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 20 IS - 1 SP - 57 EP - 64 KW - راکتور هسته‌ای KW - آلیاژ زیرکونیوم- نیوبیوم KW - نقیصة بلوری KW - نظریة تابعی چگالی KW - دینامیک مولکولی DO - 10.47176/ijpr.20.1.38882 N2 - نقیصه‌های بلوری نقش بسیار مؤثری در استحکام و خواص مکانیکی مواد دارند. آلیاژ Zr- 1%Nb به دلیل سطح مقطع جذب پایین برای نوترون‌های حرارتی، مقاومت در برابر خوردگی در آب، و همچنین خواص مکانیکی مناسب، کاربرد وسیعی در راکتورهای هسته‌ای دارد. این آلیاژ در دماهای پایین و به ازای غلظت‌های کم نیوبیوم، ساختار HCp دارد. در این پژوهش ما با استفاده از محاسبات ابتدا به ساکن نظریة تابعی چگالی و همچنین استفاده از پتانسیل بین اتمی در دینامیک مولکولی، به بررسی خواص نقیصه‌های نقطه‌ای مانند تهی- جای و خود- بین- نشین در ساختار زیرکونیوم خالص پرداخته‌ایم. انرژی و حجم تشکیل تهی- جای و خود- بین- نشین محاسبه شده‌اند و نتایج توافق خوبی با تجربه دارد. کمیت‌های فوق در مورد آلیاژ Zr- 1%Nb نیز به دست آمده‌اند و نتایج تفاوت چندانی با مورد Zr خالص نشان نمی‌دهند. همچنین برهم‌کنش بین دو تهی- جای بررسی شده و با محاسبة انرژی پیوندی خوشه‌های تهی- جای دوتایی برای پیکربندی‌های متفاوت نشان داده شده که فقط خوشه‌هایی پایدارند که در آنها تهی- جای‌ها در همسایگی اول قرار داشته باشند. در نهایت انرژی جابه‌جایی یک تهی- جای در صفحه قاعده نیز محاسبه شد که توافق خوبی با مقدار تجربی دارد. UR - https://ijpr.iut.ac.ir/article_1594.html L1 - https://ijpr.iut.ac.ir/article_1594_26b337c03db41ce225f24df15f85d2e0.pdf ER -