نویسندگان
گروه فیزیک، دانشگاه صنعتی ارومیه، ارومیه
چکیده
هسته اتمی به عنوان یک سیستم پیچیده بس ذره ای تشکیل شده از دونوع فرمیون (نوترون و پروتون) است که بطور خیلی قوی در برهمکنش باهم می باشند. بررسی خواص آماری مجموعه ترازهای انرژی هسته اتمی و تاثیر نیروی برهمکنش مابین فرمیون ها به خوبی با معیار جدیدی تحت عنوان تئوری ماتریس های تصادفی توضیح داده میشود. افت و خیز ترازهای انرژی سیستم های کوانتومی بسته به تقارن های هامیلتونی در یکی از آنسامبل های متعامد (GOE)، یکانی (GUE) و هم تافته گاوسی (GSE) قرار میگیرد و اگر در ناحیه انتگرال پذیر باشد در آنسامبل پواسونی قرار خواهدگرفت که با داشتن ویژه مقادیر هامیلتونی سیستم می توان به تحلیل آماری ترازهای انرژی با استفاده از ماتریس های تصادفی پرداخت. مقاله حاضر با به کارگیری مدل لایه ای هسته ای به کمک تئوری آشوب کوانتومی به بررسی تاثیرنیروی مابین فرمیون ها در رفتار ایزوتوپ های Ca48 و Ti48میپردازد. تفاوت این هسته ها در نوع ذرات واقع در ترازهای ظرفیت می باشد. بررسی رفتار ترازهای انرژی آنها نشان داد که به دلیل نیروی برهمکنش قوی مابین پروتون و نوترون رفتارسیستم در Ti48 نزدیک به GOE خواهد بود در حالی که رفتار سیستم در Ca48کمی دور از این رفتار خواهد بود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Investigation of strong force influence on behavior of nuclear energy levels in Calcium and Titanium isotopes: Based on quantum chaos theory
نویسندگان [English]
- S Behnia
- V Razazi
چکیده [English]
The atomic nucleus is a complex many-body system that consists of two types of fermion (neutron and proton). They are in the strong interaction. The statistical properties of energy levels and influence of strong force between these fermions are well described by random matrix theory. Resonance of energy levels depends on the Hamiltonian symmetry placed in one of the GOE, GUE and GSE ensembles or in the integrable system in a Poissonian ensemble. We can study resonance of energy levels of one system with eigenvalues of the Hamiltonian. This paper by using the nuclear shell model investigate the influence of strong force on the nuclear structure in Calcium and Titanium isotopes with quantum chaos theory. Difference between these isotopes is in their Valance particles. Investigation the energy levels of them is show that behavior of the nuclear system in Ti48 is very close to GOE ensemble but in Ca48 is a little bit far from this behavior
کلیدواژه‌ها [English]
- Nuclear shell model
- Strong force
- Random matrix theory
- Quantum chaos theory
2. W Satuła and W Nazarewicz. Physica Scripta 91, 2 (2016) 023013.
3. N Takigawa and K Washiyama, “Fundamentals of Nuclear Physics”, Springer Japan (2017) 65.
4. S Borsanyi et al., Science 347 6229 (2015) 1452.
5. J M G Gómez et al., Physics Reports 499, 4 (2011) 103.
6. L Rafat-Motavalli, S H Miri-Hakimabad, and E Hoseinian-Azghadi, Iranian Journal of Physics Research 18, 1 (2018) 39.
7. N Shimizu et al., Physics Letters B 753 (2016) 13.
8. B A Brown and W D M Rae, Nuclear Data Sheets 120 (2014) 115.
9. B A Brown. Progress in Particle and Nuclear Physics 47, 2 (2001) 517.
10. E Caurier et al., Reviews of Modern Physics 77, 2 (2005) 427.
11. N Shimizu et al., Physica Scripta 92, 6 (2017) 063001.
12. F Haake, “Quantum Signatures of Chaos”, Springer (2010).
13. L D'Alessio et al., Advances in Physics 65, 3 (2016) 239.
14. R A Molina et al., Physical Review E 93, 2 (2016) 022414.
15. D G Green et al., Physical Review A 93, 2 (2016) 022703.
16. L Muñoz et al., Physical Review C 95, 1 (2017) 014317.
17. M Aßmann et al., Nature Materials 15, 7 (2016) 741.
18. A V Viatkina, M G Kozlov, and V V Flambaum, Physical Review A 95, 2 (2017) 022503.
19. F Borgonovi et al., Physics Reports 626 (2016) 1.
20. R Riser, V A Osipov, and E Kanzieper. Physical Review Letters 118, 20 (2017) 204101.
21. A Frisch et al., Nature 507, 7493 (2014) 475.
)