نویسندگان

• علی عجب‌شیری‌زاده
• زهرا فاضل

چکیده

تا کنون ممانهای چند قطبی خورشید کاملا شناخته نشده است. از نظر تئوری مشکل اساسی به خاطر دوران دیفرانسیلی خورشید است که بنابر آن, اندازه سرعت چرخش در سطح و عمقهای خورشید متفاوت است. از نظر رصدی, نمی توان مستقیما این ممانهای چند قطبی را اندازه گیری کرد. پیشرفتهای اخیر لرزه شناسی خورشید, وجود یک دوران دیفرانسیلی شعاعی در لایه ای نازک واقع در مجاورت سطح (تاچولین) را اثبات می کنند. با استفاده از تئوری ستاره های چرخان, تحلیل اثر این گرادیانهای زیرسطحی در ممانهای گرانشی اساسی J2 و J4 امکان پذیر می گردد. در این مقاله, ابتدا مقادیر J2 و J4 با در نظر گرفتن گرادیان شعاعی چرخش را محاسبه کرده و سپس مقادیر به دست آمده با مقادیر موجود مقایسه و یک دید کاملتری ارایه خواهد شد. بعضی نتایج اختر فیزیکی به خصوص در مورد پارامترهای نسبیتی فرانیوتنی بیان خواهد شد. نهایتا چگونگی تجارب فضایی ( پروازهای با بالن SDC,Beppi Colombo, GoffNG, Gaia و...) در مورد تعیین پارامترهای اساسی توضیح داده خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

• خورشید
• دوران خورشید
• ممانهای گرانشی
• مکانیک سماوی
• نسبیت عمومی

عنوان مقاله [English]

Solar rotation gravitational moments

نویسندگان [English]

• A. Ajabshirizadeh
• Z. Fazel

چکیده [English]

  Gravitational multipole moments of the Sun are still poorly known. Theoretically, the difficulty is mainly due to the differential rotation for which the velocity rate varies both on the surface and with the depth. From an observational point of view, the multipole moments cannot be directly measured. However, recent progresses have been made proving the existence of a strong radial differential rotation in a thin layer near the solar surface (the leptocline). Applying the theory of rotating stars, we will first compute values of J2 and J4 taking into account the radial gradient of rotation, then we will compare these values with the existing ones, giving a more complete review. We will explain some astrophysical outcomes, mainly on the relativistic Post Newtonian parameters. Finally we will conclude by indicating how space experiments (balloon SDS flights, Golf NG, Beppi-Colombo, Gaia...) will be essential to unambiguously determine these parameters.

کلیدواژه‌ها [English]

• Sun
• solar rotation
• gravitational moments
• celestial mechanics
• general relativity