نویسنده
چکیده
آزمایشگاه تحقیقاتی مغناطیس ( MRL ) ، دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف با عرض صبح به خیر، این افتخار بزرگی برای من است که از طرف کمیتههای علمی و اجرایی و کلیه همکارانی که در برگزاری این اولین کنفرانس ملی پیشرفتهای ابررسانایی زحمات بسیاری کشیدهاند به شما استادان، محققین، صاحبنظران، دانشجویان و همه شرکت کنندگان عزیز خوش آمد گویم. خوشحالی بیشتر من در برگزاری موفقیت آمیز این کنفرانس، بیشتر به این دلیل است که بیش از چهل مقاله از طرف صاحبنظران در رشته ابررسانایی از 26 دانشگاه و مرکز علمی کشور به کنفرانس ارسال شده است و محققین بنام در این رشته قبول زحمت کرده و آخرین نتایج تحقیقات خود را ارائه خواهند داد. سابقه برگزاری کنفرانس ابررسانایی در کشور به یازده سال پیش باز میگردد که برنامه ریزی برای اولین کنفرانس منطقهای مواد مغناطیسی و ابررسانایی (MSM99) را تدارک دیدیم و در مهر ماه 1387 در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد. موفقیت چشمگیر این کنفرانس با توجه به ارائه 200 مقاله توسط 400 محقق از 50 کشور و تداوم برگزاری دورهای آن هر دو سال یک بار در کشورهای اردن (2001)، تونس (2003)، مراکش (2005)، ازبکستان (2007) و تشکیل کنفرانس بعدی در نوامبر 2009 در مرکز اس ان بوز در علوم پایه در کلکته، هندوستان، ما را بر آن داشت که برنامه ریزی برگزاری یک کارگاه بینالمللی دو سالانه ابررسانایی را نیز در برنامه کاری خود قرار دهیم. خوشوقتم به اطلاع برسانم که اولین کارگاه ابررسانایی و مغناطیس (WMSM08) نیز در تیرماه امسال با همکاری آکادمی علوم تایوان در آن کشور برگزار خواهد شد. و دومین کارگاه (WMSM10) در تابستان 2010 در دانشگاه دویزبرگ آلمان برگزار خواهد شد. علاوه بر کنفرانسها، مجله پژوهش فیزیک ایران ویژه نامهای به مناسبت دو دهه ابررسانایی دمای بالا در پائیز 1385 چاپ نمود که نقطه عطفی در انتشارات علمی کشور در این زمینه است. با توجه به این پشتوانه از حمایتهای ملی و بینالمللی، لازم بود که محققین و صاحبنظران کشور در زمینه ابررسانایی را در کنار هم جمع آوریم. بنابراین، اولین کنفرانس ملی پیشرفتهای ابررسانایی با انگیزه اصلی اعتلای همکاری علمی- تحقیقاتی بین محققین و دانشجویان این رشته برگزار شده است. امروز یکصدمین سال تحقق هلیوم مایع در 1908 توسط کامرلینگ اونس را جشن میگیریم. با توجه به دسترسی محققین به دماهای پایین بود که سه سال بعد یکی از بزرگترین کشفیات علم فیزیک یعنی ابررسانایی توسط اونس به وقوع پیوست. نقاط عطف در پدیده ابررسانایی طرح نظریه میکروسکپی BCS در 1957، اثبات اثر جوزفسون در سال 1962، و کشف ابررسانایی دمای بالا در 1986 است. تاکنون یازده دانشمند در پنج نوبت به دلیل پدیده ابررسانایی به دریافت جایزه نوبل نایل آمدهاند که در نوع خود بینظیر است و نشان از اهمیت جهانی موضوع ابررسانایی دارد. به دلیل کشف ابررسانایی دمای بالا، مفاهیم جدیدی از ماده در فیزیک مطرح شده است و تا کنون به دفعات شاهد ظهور پدیده ابررسانایی در مواد غیر منتظرهای بودهایم که آخرین آن در ترکیبات آهن ( FeAs ) با دمای گذار بالای 50 کلوین است. بنابراین، بار دیگر به محققین یاد آور میشود که اعجازهای فیزیک تجربی در ارائه مفاهیم جدید پایان ناپذیر است. دمای گذار ابررسانایی اکنون به 138کلوین و با اعمال فشار به 165 کلوین رسیده است. به نظر میرسد که علیالاصول هیچ محدودیتی در سقف دمای گذار ابررسانایی نیست. اینکه میتوان ابررسانایی را در دمای اطاق داشت که در آن صورت یک ابرکامپیوتر را میتوان در اندازه مشت در اختیار گرفت، بسیار هیجان انگیز است. و یا با قطارهای معلق با سرعتهای بالای 500 کیلومتر بر ساعت سفر نمود و یا صرفه جویی اساسی در انتقال نیروی برق، و بسیار کاربردهای دیگر را در اختیار داشت، رؤیاهای ممکن در قرن بیست و یکم است. اهمیت جهانی ابررسانایی و بخصوص با کشف ابررسانایی دمای بالا در 1986، از نظر علمی- بنیادی و فنآوری افق روشنی را برای کاربردهای گسترده ارائه میدهد، و چشم انداز امیدوار کنندهای از یک انقلاب بزرگ صنعتی-بزرگتر از مورد ترانزیستور، در قرن بیست و یکم را نوید میدهد. در سالهای اخیر فعالیتهای تحقیقاتی گستردهای در کشور در زمینه ابررسانایی در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی متعددی صورت گرفته و نیروی انسانی متبحری تربیت شده است. همچنین، چاپ مقالات متعددی در مجلات معتبر ملی و بینالمللی و چندین تالیف و ترجمه کتاب و فعالیتهای علمی دیگر در کشور صورت گرفته است. جا دارد که این فعالیتها در قالب همکاریهای علمی گسترش یابند و با ارائه ایدههای پیشرو مانند ایجاد یک آزمایشگاه ملی ابررسانایی و یا پژوهشگاه ملی ابررسانایی، شتاب بیشتری به تحقیقات موجود داده شود. در عین حال، با توجه به توان بالقوه فنآوری، صنعتی، اقتصادی و وفور محققین علاقمند و فعال در کشور، که موفقیتهای بسیاری را در زمینه ابررسانایی در آینده نزدیک نوید میدهد، جا دارد که تحقیقات علمی در این زمینه تشویق شود و به طور گسترده صورت گرفته و راهکارهای کاربردی آن به طور جدی مد نظر قرار گیرند. از این نظر، از مسئولین امر انتظار میرود که از تحقیقات در این زمینه مهم حمایت شایستهای کنند و موضوع ابررسانایی در زمره اولویتهای استراتژیک تحقیقات علمی کشور قرار گیرد. افراد بسیاری در سازمان دهی و برگزاری این کنفرانس زحمات بسیاری کشیدهاند و دانشگاهها و مؤسسات و صنایع بسیاری در این امر به ما کمکهای ذیقیمتی نمودهاند. در اینجا فرصت را مغتنم شمرده و از یکایک آنها تشکر میکنم. این اولین کنفرانس ملی در این زمینه است و مسلما دارای نقایص و کمبودهایی است. عنایت کرده عذرخواهی مرا در این ارتباط پذیرا باشید. انتظار است که این کنفرانس هر دو سال یک بار برگزار شود، مسئولیت همه ماست که در طول دو سال آینده از هر گونه کمکی در برگزاری دومین کنفرانس از این سری در دانشگاه دیگری در کشور دریغ نورزیم تا آن کنفرانس با موفقیت چشمگیرتری برگزار شود. در پایان، از همه استادان، محققین، صاحبنظران و دانشجویان عزیزی که با ارائه تحقیقات خود در این کنفرانس شرکت کردهاند تشکر میکنم و استدعا دارم ما را در طول این دو روز و به خصوص در میزگرد کنفرانس از نظرات خود برای هر چه بهتر برگزار شدن کنفرانس و چشم انداز تحقیقات در زمینه ابررسانایی در کشور مطلع نمایند.