نویسندگان
پژوهشکده فیزیک و شتابگرها، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، تهران
چکیده
مطالعه لومینسانس یون- القایی (آیبیل) روشی سودمند برای شناسایی پیوندهای شیمیایی مواد است. با توجه به قلمرو کاوش، این روش سریع و غیر مخرب مکمل مناسبی برای روش شناخته شده میکروپیکسی به شمار می‌آید. به دلیل لومینسان بودن اکثر سنگ‌های معدنی، استفاده از روش مشخصه‌یابی آیبیل در کانی‌شناسی بسیار مناسب است. در این کار پژوهشی از باریکه پروتون MeV 7/2، به منظور مشخصه‌یابی نمونه‌ای از سنگ لاجورد با استفاده از روش‌های میکروپیکسی و آیبیل، استفاده شده است. پس از جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل نتایج حاصل از دو روش مکمل مذکور و ترکیب آنها با یکدیگر، تصویر توزیع عنصری نمونه تشکیل شد. مقایسه نتایج حاصله با سایر نتایج موجود، دقت و توانمندی حاصل از ترکیب دو روش میکروپیکسی و آیبیل به منظور مشخصه‌یابی کانی‌ها و اشیاء با ارزش تاریخی را نشان می‌دهد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Elemental Analysis of Lapis Lazuli sample, using complementary techniques of IBIL and MicroPIXE
نویسندگان [English]
- T Nikbakht
- O R Kakuee
- M Lamehi Rachti
- M Sedaghati Boorkhani
چکیده [English]
Ion Beam Induced Luminescence (IBIL) is a useful IBA technique which could be utilized to obtain information about the nature of chemical bonds in materials. Regarding the probed area, this non-destructive and fast technique is a suitable complementary one for MicroPIXE. Since most minerals are luminescent, IBIL is an applicable analytical technique in mineralogy. In this research work, to characterize a Lapis lazuli sample, a 2.7 MeV proton beam is utilized. After data collection and analysis of the results obtained from both techniques of IBIL and MicroPIXE, elemental maps of the sample were developed. Comparison of the results with other available ones in the literature indicates the capability and accuracy of the combination of the two complementary techniques for characterization of minerals as well as precious historical objects
کلیدواژه‌ها [English]
- ion beam induced luminescence
- microPIXE
- chemical imaging
- Lapis Lazuli
2. K G Malmqvist, M Elfman, G Remond, and C Yang, Nucl. Instrum. Methods Phys. Res. Sect. B 109/110 (1996) 227.
3. N P -O Homman, C Yang, and K G Malmqvist, Nucl. Instrum. Methods Phys. Res., Sect. A 353 (1994) 610.
4. W Kada, A Yokoyama, M Koka, T Satoh, and T Kamiya, Int. J. PIXE 21 (2011) 1.
5. J R Huddle, P G Grant, A R Ludington, and R L Foster, Nucl. Instrum. Methods Phys. Res., Sect. B 261 (2007) 475.
6. C Yang, N. P -O Larsson, E Swietlicki, K G Malmqvist, D N Jamieson, and C G Ryan, Nucl. Instrum. Methods Phys. Res., Sect. B 77 (1993) 188.
7. T Calderon, Revista Mexicana de Fisica S 54 (2008) 21.
8. P D Townsend, Nucl. Instrum. Methods Phys. Res., Sect. B 286 (2012) 35.
9. P D Townsend, M Khanlary, and D E Hole, Surf. Coat. Tech. 201 (2007) 8160.
10. F Torkzadeh , S S Amini , M Fugger, Iranian Journal of Physics Research 13 (2013) 235.
11. A Lo Giudice, A Rse, D Angelici, S Calusi, N Gelli, L Giuntini, M Massi, and G Pratesi, Anal. Bioanal. Chem. 404 (2012) 277.
12. J L Ruvalcaba-Sil, L Manzanilla, E Melgar, and R Lozano Santa Cruz, X-Ray Spectrom. 37 (2008) 96.
13. M Gaft, R Reisfeld, and G Panczer, “Luminescence Spectroscopy of Minerals and Materials”, Springer-Verlag Berlin Heidelberg (2005).
14. T Calligaro, Y Coquinot, L Pichon, G Pierrat-Bonnefois, P de Campos, A Re, and D Angelici, Nucl. Instrum. Methods Phys. Res., Sect. B 318 (2014) 139.
15. A Lo Giudice, A Re, D Angelici, S Calusi, N Gelli, L Giuntini, M Massi, and G Pratesi, Anal. Bioanal. Chem. 404 (2012) 277.
16. J L Campbell, “GUPIXWIN, PIXE Spectra Analysis Computer Package”, University of Guelph, Canada (2008).
17. http://www.csiro.au/luminescence.
)